نان به قیمت جان؛ وقتی قارچ کوهی وسوسه می‌کند

به گزارش خبرنگار ریحان نیوز، برداشت قارچ کوهی همه ساله در اواسط فصل بهار در مناطق جنگلی وکوهستانی مازندران آغاز می شود، طبق بررسی تاریخی آماری از جمعیت هلال احمر و اوژرانس ۱۱۵ ضمن این که سالانه چندین نفر از کسانی که برای جمع آوری قارچ به مناطق کوهستانی استان عزیمت می‌کنند و در مسیر مفقود می‌شوند، افرادی در ارتفاعات به هنگام چیدن قارچ کوهی در اثر اصابت رعد و برق زخمی یا حتی جانشان را از دست می‌دهند.

نمونه بارز آن این که مرد ۵۵ ساله روستایی دو سال گذشته در ارتفاعات بخش بلده شهرستان نور به هنگام چیدن قارچ کوهی دراثر اصابت صاعقه جانش را از دست داد،‌صاعقه یک جرقه الکتریکی با چند صد میلیون ولتاژ است که حرارتی نزدیک به ۲۷هزار درجه سانتیگراد تولید می‌کند و بدیهی است که برخورد با چنین جریان عظیمی از انرژِی چه خطراتی را برای موجودات زنده به همراه خواهد داشت.

معاون آموزشی و پژوهشی سازمان اورژانس کشور نیز روز گذشته اعلام کرد که ۱۳ تن از هموطنان از ابتدای سال جاری تا کنون دچار صاعقه زدگی شدند، بر اساس آمارهای ثبت شده همه ساله در اردیبهشت ماه شاهد موارد آسیب دیدگی به دلیل برخورد صاعقه افزایش می یابد، صاعقه یک پدیده طبیعی است که در ارتفاعات، مناطق کوهستانی و در فصول پرباران سال مثل بهار بیشتر رخ می‌دهد.

از طرفی دیگر با رویش انواع قارچ های وحشی که تشخیص سمی و خوراکی از ظاهر این قارچ ها غیرممکن است ،طبق اظهارات و تاکید کارشناسان باید از مصرف قارچ خودرو خودداری شود ، چراکه کمین مرگ بهاری با مصرف قارچ های وحشی بسیار جدی است.

اگرچه در فصل بهار، هوای مفرح و زیبایی‌های طبیعت جمع کثیری از هموطنان را به دامان طبیعت می‌کشاند، اما این که مردم زیادی با هدف تجارت قارچ وحشی که پارسال هر کیلو این گیاه وحشی، ۶۵۰ هزار تومان به فروش رفته است و امسال نیز این قیمت به ۸۰۰هزار تومان رسید، علاوه بر از بین رفتن طبیعت، خطر مسمومیت قارچ های وحشی و صاعقه زدگی به شدت جان این افراد را تهدید می کند.

قارچ “کماگوش ” کوهی منطقه بلده کیلویی ۸۰۰هزار تومان

یکی از ساکنان روستای ییلاقی بطاهر کلاه شهرستان نور با بیان اینکه مردم منطقه قارچ کوهی را به اصطلاح محلی ” کماگوش ” می شناسند، گفت: این قارچ که در اثر بارندگی و رعد و برق در دامنه های کوهستان به یکباره پدیدار می شود، ارزش غذایی بسیار بالا داشته، پرطرفدار است.

ولی الله امانی با بیان اینکه قارچ‌های وحشی بین مردم ییلاقی بلده بیشتر از گوشت لذیذ بره طرفدار دارد، گفت: در چند سال اخیر از اواخر فروردین تا پایان خردادماه بسیاری از مردم مناطق مختلف جلگه ای با هدف چیدن قارچ های وحشی و فروش آن در بازار های محلی و به خصوص تهران وارد مناطق کوهستانی می‌شوند.

امانی به خطر صاعقه‌زدگی در ارتفاعات اشاره کرد و توضیح داد:‌ نمونه زیادی از گرفتگی رعد و برق به افراد بومی روستایی این مناطق که در حیاط منازلشان حضور داشتند وجود دارد، به طور یقین خطر مرگ و یا آسیب دیدگی برای افرادی که دور از روستا و تنهایی در دل کوه مشفول گشتن و چیدن قارچ وحشی هستند، ‌بیشتر است.

وی با اشاره به این که هجوم مردم برای چیدن قارچ در سال‌های اخیر سبب شد تا طبیعت منطقه به لحاظ زیست محیطی دچار آلودگی شدید ناشی از زباله و لکد مال شدن مراتع شود، تصریح کرد : در حالی که منابع طبیعی با هدف حفظ مراتع برای ورود دام زمان مشخصی را تعیین می کند، اما مشاهدات نشان می‌دهد که هجوم افراد به این مناطق به شدت محیط کوهسانی را آسیب زده است.

امانی که خود را خبره شناخت از انواع قارچ های کوهی و وحشی می داند در عین حال گفت:‌ اگر چه شناخت و تشخیص قارچ های وحشی سمی و غیر سمی بسیار سخت است، اما ساکنان اصلی ییلاقات بلده آن را تشخیص می دهند، چراکه تاکنون مرگ ناشی از قارچ وحشی در این منطقه به گوش نرسیده است.

وی در عین حال گفت: به هرحال با ورود افراد ناشناس با هدف تجارت قارچ وحشی که پارسال هر کیلو کماگوش تا ۶۵۰ هزار تومان به فروش رفته است، احتمال چیدن قارچ های سمی به عنوان قارچ های خوراکی وجود دارد که بسیار خطرناک که چه بسا خطر مرگ مهلکی را به همراه داشته باشد.

خطر تخریب عرصه‌های طبیعی مازندران با گسترش حضور گروهی برای چیدن قارچ‌های وحشی

رییس اداره مرتع اداره کل منابع طبیعی مازندران۰ منطقه ساری با بیان این که همواره افراد بومی روستاهایی ییلاقی در فصل بهار و پاییز برداشت انواع گیاهان دارویی را فقط برای مصرف خودشان انجام می دهند، گفت: این که در سال های اخیر افراد زیادی به صورت گروهی با هدف تجاری ، وارد عرصه های طبیعی کوهستانی شوند، ممنوع است.

نعمت الله کوهستانی طی گفتگویی خطر تخریب عرصه‌های طبیعی مازندران با گسترش حضور گروهی برای چیدن قارچ های وحشی را جدی دانست و افزود: از آن جایی که ارزش قارچ های وحشی خوراکی بسیار بالا رفته است، بسیاری از افراد به صورت انبوه وارد عرصه‌های طبیعی می شوند که نیازمند مدیریت و نظارت بیشتر است.

وی به احتمال بروز تنش های اجتماعی بین افراد غیر بومی با اهالی روستاهای ییلاقی‌نشین مازندران اشاره کرد و ادامه داد: بسیاری از افراد بومی شناخت دقیقی از انواع قارچ های وحشی و دیگر گیاهان دارایی دارند ،اما خطر سمی بودن قارچ‌ها با توجه به گسترش خرید و فروش بسیار جدی است.

رییس اداره مرتع اداره کل منابع طبیعی مازندران منطقه ساری به خطر صاعقه زدگی در مناطق کوهستانی اشاره کرد و توصیه کرد: این افراد بریا کسب درآمد با جانشان بازی نکنند و از رفتن به ارتفاعات کوهستانی استان خود داری کنند.

کوهستانی از ماموران محیط زیست و بومی های روستاهای ییلاقی مازندران خواست تا هر گونه حضور گروهی افراد در عرصه های طبیعی را اطلاع بدهند.

خطر مسمومیت ناشی از قارچ‌های وحشی سمی

معاون مدیریت باغبانی جهاد کشاورزی مازندران نیز با بیان اینکه اگرچه در چند سال اخیر مرگ ناشی از مصرف قارچ نداشته ایم، گفت: از آنجایی که رویش انواع قارچ‌ها در استان مطلوب است و حتی خرید و فروش آن با قیمت قابل توجه صورت می گیرد، لذا خطر مصرف تصادفی گونه‌های سمی قارچ همواره تهدیدی جدی است.

حسین مولایی بر لزوم اطلاع رسانی و ارائه هشدارهای لازم به مصرف‌کنندگان در خصوص خطر مصرف این گونه قارچ‌های وحشی (سمی) و انجام برنامه‌ریزی برای اجرای فعالیت‌های آموزشی و ترویج تاکید کرد.

وی در عین حال گفت: با توجه به وجود مناطق مستعد رویشی قارچ وحشی در استان مازندران ، می توان در قالب طرح های توسعه گشت گیاهان دارویی از این فرصت استفاده کرد .

در حال حاضر سالانه حدود چهار هزارتن قارچ خوراکی در استان مازندران تولید می‌شود.

توجه به مناطق اراضی شیب دار از ضرورت های مهم در بخش کشاورزی مازندران است. بر اساس بررسی های صورت گرفته بیش از ۳۰۰ هزار هکتار اراضی شیب دار در استان وجود دارد که ۷۵درصد آن در مناطق کوهستانی واقع است ؛ اراضیی که به گفته کارشناسان می تواند برای کشت گیاهان دارویی فرصتی بی نظیر تلقی شود.

بر اساس اعلام معاونت باغبانی جهاد کشاورزی مازندران، در حال حاضر حدود ۶ هزار کشاورز به کشت گیاهان دارویی در سطح یک هزارو ۳۰۰ هکتار مشغول هستند و هر یک از آنها در قطعه اراضی ملکی با مساحت یک‌هزار تا ۳ هزار متر مربع کشت و کار گیاهان دارویی را انجام می‌دهند.

اگر از مازندران به عنوان گلخانه گیاهان دارویی ایران یاد کنیم بیراه نرفته ایم . طبق گزارش های رسمی هشت هزار گونه‌ گیاهی در ایران وجود دارد که ۲ هزار و ۳۰۰ گونه آن دارویی هستند.

مازندران به تنهایی ۲ هزار گونه از این گیاهان کشور را در اختیار دارد که بسیاری از آنها گونه‌های مفید و بعضی هم از گونه‌های نادر هستند.